De coördinatiecommissie (Coco) van het Netwerk Amsterdamse Stadsdorpen (NAS) heeft besloten om in haar 10-jarig jubileumjaar een onderzoek te doen onder de stadsdorpen. Doel van het onderzoek is de kracht van de stadsdorpen en hun activiteiten nog zichtbaarder te maken. Ook willen we de ambities en uitdagingen die stadsdorpen hebben in kaart brengen. Met name ook op het gebied van gemeenschapsvorming en nabuurschap in de wijken en buurten waarin zij opereren. Daarbij zullen ontmoeting, dienstverlening en preventie voorop staan. Ook kunnen tijdens de interviews de onderwerpen wonen en zorg aan bod komen als een stadsdorp daarin ambities heeft of zelf al uitvoerend mee bezig is. We willen daar echter zo weinig mogelijk in sturen, maar het uit de stadsdorpen zelf laten komen.
Aanleiding tot het onderzoek
Ons netwerk van Amsterdamse Stadsdorpen (afgekort NAS) heeft in 2023 deelgenomen aan 3 bijeenkomsten van “Nederland Zorgt Voor Elkaar” (afgekort NLZVE) over het vervolg op de IZA en GALA- akkoorden. IZA = het Integraal Zorg Akkoord en GALA= Gemeentelijk Actief Leven Akkoord.
In deze akkoorden hebben Zorgverzekeraars, de Rijksoverheid, gemeenten, zorg- en maatschappelijke instellingen elkaar beloofd om per regio regioplannen te maken ten einde de druk op de zorg te verminderen. Daarbij is nadrukkelijk geconstateerd dat aandacht voor ontmoeting, dienstverlening en preventie in wijken en buurten belangrijke pijlers zijn om de druk te verminderen. Daarin kunnen bewonersorganisaties zoals ook de stadsdorpen een belangrijke rol vervullen. Met name op het gebied van ontmoeting vervullen zij die al. De NAS is van mening dat de eigenheid en zelfstandigheid van stadsdorpen daarin wel blijvend gerespecteerd dient te worden en dat de stadsdorpen in facilitaire zin daarin ondersteund moeten worden.
De informatie uit de bijeenkomsten van NLZVE leidde ertoe dat contact werd opgenomen met het project ‘Amsterdam Vitaal en Gezond‘ (afgekort AVenG), die uitvoering moet geven aan het Amsterdamse GALA-akkoord. Mede door de opgedane informatie vanuit de NLZVE-bijeenkomsten en de rondetafelgesprekken (afgekort RTG) ontstond het idee om een actie onderzoek op te zetten onder de stadsdorpen. Dit om de bezien wat de kracht van stadsdorpen in de praktijk al is in het kader van gemeenschapsvorming en nabuurschap en in hoeverre dat reeds aansluit bij de regioplannen. Daarnaast zal ook gekeken worden welke ambities men heeft om zich daarin verder te ontwikkelen en hoe zij daarin gefaciliteerd moeten worden. Het onderzoek zal in 2024 worden uitgevoerd.
En zo kwam het actieonderzoek tot stand
Het actie onderzoeksvoorstel is ontwikkeld door de professioneel ondersteuner van NLZVE (Jasper Klapwijk) en ons Coco-lid Sjaak Blenk en is afgestemd met professionele onderzoekers. AV en G is bij het ontwikkelen van het onderzoeksvoorstel betrokken omdat zij zeer geïnteresseerd zijn in de uitkomsten en bereid waren om op grond daarvan de kosten van dit (semiprofessionele) onderzoek te financieren. De Coco is eigenaar van de uitvoering van het onderzoek en zij zullen de uitkomsten telkens aan de deelnemende stadsdorpen terugkoppelen.
De uitvoering van het onderzoek
Het onderzoek zal worden uitgevoerd door Jasper van Klapwijk en Sjaak Blenk met behulp van andere actieve stadsdorpers. Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen. Het eerste onderdeel is het deskresearch. Het NAS heeft al veel gegevens van de stadsdorpen. Zo heeft in 2020 al onderzoek plaatsgevonden. Daarnaast zijn ook al veel gegevens over de tafel gegaan in de RTG en hebben veel stadsdorpen een eigen website met de nodige informatie. Het daaruit ontstane beeld van elk stadsdorp wordt naar het betreffende stadsdorp toegezonden met het verzoek om aanvullingen, wijzigingen of ontbrekende informatie door te geven. Er ontstaat daardoor een goed en compleet beeld van elk stadsdorp. Met toestemming van elk stadsdorp gaan we daarmee iets doen tijdens onze jubileumviering op 24 mei. Vervolgens mogen de stadsdorpen zich aanmelden, als zij dat willen, voor het tweede deel van het onderzoek.
In mei en juni willen Jasper en Sjaak een gesprek voeren met zoveel mogelijk stadsdorpen. Daarin worden ze mogelijk ondersteund door een actieve stadsdorp vrijwilliger. Het gesprek zal worden gevoerd met bestuurders en actieve stadsdorpers uit elk stadsdorp. Als start document voor het gesprek zal het beeld gebruikt worden van het eigen stadsdorp en gaan we dieper in op de ambities en uitdagingen die er leven in het stadsdorp.
Hoeveel en wie aan dat gesprek meedoen mag het stadsdorp in hoge mate zelf bepalen maar het maximumaantal wordt wel door de organisatie aangegeven.
De uit het gesprek opgedane informatie wordt weer teruggekoppeld met het bestuur van het stadsdorp. Informatie die men niet openbaar gedeeld wil hebben zal ook niet gedeeld worden.
De deskundige onderzoekers, die bij de opzet van het onderzoek betrokken zijn geweest, zullen daarna een analyse maken van de opgehaalde info en daaraan conclusies verbinden. De informatie, die openbaar gedeeld mag worden en de analyse zullen daarna in een onderzoeksrapport worden verwerkt en gepresenteerd op een bijeenkomst van ons Netwerk.
De verwachting is dat de gegevens uit het deskonderzoek in april aan de stadsdorpen kan worden verzonden met een verzoek om een reactie en een oproep om mee te gaan doen aan het tweede deel, wat voor mei en juni is gepland. Het staat elk stadsdorp vrij om wel aan het eerste maar niet aan het tweede deel van het onderzoek deel te nemen.
Wat levert het onderzoek op voor de stadsdorpen?
Het onderzoek levert in ieder geval een beeld op waar jouw stadsdorp nu staat. Voorts levert het onderzoek mogelijk voor elk stadsdorp een schat aan ideeën en informatie op van andere stadsdorpen, wat jouw stadsdorp in de praktijk kan gebruiken of tot uitvoering kan brengen. Ook levert het inzicht op hoe jouw actieve stadsdorpers het stadsdorp graag verder zien ontwikkelen. Tenslotte kan het onderzoek voor belanghebbenden aanleiding zijn de stadsdorpen te faciliteren om hun ambities waar te maken.